واریس اغلب در پاها رخ می‌دهد، اما ممکن است در روی پا و قوزک پا نیز رخ دهد (این مشکل فلبکتازی کرونا نامیده می‌شود) و می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. علائم رایج واریس قوزک پا عبارتند از درد، خارش و تپش. همانند واریس پا، واریس قوزک پا نیز می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند زخم پوست، خونریزی و احتمالاً ایجاد لخته‌ی خون شود که باید فوراً درمان شوند.
درصورتیکه علائم واریس مچ پا با مراقبت و استفاده از روش‌های درمان خانگی بهبود پیدا نکند، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص با استفاده از اسکلروتراپی و … واریس مچ و روی پا را درمان می‌کند.
علائم رایج واریس قوزک پا
برخی از نشانه‌ها و علائم واریس مچ پا عبارتند از:
- درد پا، قوزک و مچ پا
- ضربان، خارش و سوزش در پاها، قوزک و مچ پا
- خستگی پاها و گرفتگی متناوب
- سنگینی پا و خستگی
- تورم، قرمزی یا حساسیت به لمس رگ‌های مچ پا یا قوزک
- زخم شدن پوست یا بثورات پوستی در اطراف قوزک پا
- ترک خوردن پوست در اطراف عروق مچ پا یا قوزک پا
افراد مبتلا به مشکلات عروقی یا دارای رگ‌های معیوب در مچ پا یا قوزک پا، ممکن است به سه روش عمده مشکلشان بروز پیدا کند که عبارتند از:
- فقط رگ‌های آشکار: رگ‌های واریسی بزرگ و برجسته‌ی واضح، رگ‌های عنکبوتی کوچک‌تر و نخ‌مانند و وریدهای رتیکولار بدون درد یا علامت دیگر.
- رگ‌های آشکار همراه با علائم: مانند تورم پاها یا زخم عروقی (ترک خوردن پوست مچ پا یا اطراف قوزک پا)
- فقط وجود علائم: بدون وجود هیچ‌گونه رگ غیرعادی
واریس قوزک پا چگونه رخ می‌دهد؟
دلیل ایجاد واریس قوزک پا و مچ پا یکسان است و این رگ‌های واریسی در ساق پا ظاهر می‌شوند. دریچه‌های ریز رگ‌ها که کارشان برگرداندن خون به قلب است معیوب می‌شوند و خون در داخل رگ جمع می‌شود. رگ که نمی‌تواند این خون اضافی را نگه دارد، آنقدر متسع می‌شود که از زیر پوست نمایان شده و به رگ واریسی بنفش یا آبی تبدیل می‌شود.
واریس در هر جای پا ممکن است رخ دهد؛ چون رگ‌های مچ پا و قوزک پا به خاطر تحمل بیشترین مقدار نیروی گرانش در زمان بازگرداندن خون به قلب تحت فشار هستند، رگ‌های این قسمت بدن بیشتر مستعد ابتلا به واریس می‌باشند. عوامل خطر دیگر برای واریس قوزک پا عبارتند از:
- چاقی. چاق بودن یا اضافه وزن داشتن باعث می‌شود که فشار بر رگ‌های قوزک پا و مچ پا، که همواره وزن زیادی را تحمل می‌کنند، افزایش یابد.
- ایستادن طولانی‌مدت. وقتی که زیاد سر پا می‌ایستید، جریان خون کند شده و نهایتاً منجر به بروز واریس در قوزک پا و مچ پا خواهد شد.
چگونه واریس قوزک پا را درمان کنیم؟
با کمک درمان‌های خانگی ساده یا جراحی‌های کم‌تهاجمی می‌توان واریس مچ پا و قوزک پا را درمان کرد و حتی از بین برد. در زیر به شش روش برای تسکین درد اشاره شده است:
ورزش
اگرچه تصور ورزش کردن با قوزک پایی که درد دارد و متورم است کمی سخت خواهد بود، اما در واقع ورزش کردن بهترین راه برای کاهش ناراحتی است. لازم نیست که حتماً با یک برنامه‌ی ورزشی دشوار و سنگین کارتان را شروع کنید؛ پیاده‌روی روزانه می‌تواند باعث تقویت عضلات ساق پا شده و به رگ‌ها کمک می‌کند تا خون را به سمت بالا بفرستند. ورزش‌ها و حرکات کششی مانند یوگا هم گزینه‌ی مناسبی است.
بالا گرفتن پاها
بالا گرفتن پا و قرار دادن پا روی چند بالشت یا چسباندن پاها به دیوار باعث مقابله با نیروی گرانش شده و کمک می‌کند تا خون به قلب باز گردد. این کار باعث کاهش فشار بر رگ‌ها، مخصوصاً در قوزک و مچ پا شده و ناراحتی را کاهش می‌دهد.
پوشیدن جوراب فشاری (جوراب واریس)
وقتی که رگ‌ها به درستی کار نمی‌کنند، به کمک احتیاج دارند. فشار ملایم به رگ‌ها باعث کمک به جریان خون در جهت درست می‌شود. جوراب‌های فشاری را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید و اگر فشار زیادی لازم دارید باید پزشک آن را تجویز کند.
رژیم غذایی مقوی برای رگ‌ها داشته باشید
به منظور بهبود جریان خون و تقویت عروق، غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان، ویتامین C، E و K مصرف کنید. این خوراکی‌ها شامل میوه‌ها و سبزیجاتی مانند: اسفناج، کلم‌پیچ، بلوبری، آناناس، پیاز و پرتقال هستند. از مصرف خوراکی‌هایی که شکر تصفیه شده، نمک، کافئین و چربی فرآوری شده دارند و باعث کند شدن جریان خون می‌شوند خودداری کنید.
کفش تخت بپوشید
پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند، مخصوصاً اگر کارتان مستلزم ایستادن است، باعث سخت‌تر شدن جریان خون می‌شود. کفش‌های تختی بپوشید که از عضلات ساق پا کمک می‌گیرند و جریان خون در ساق پا، قوزک و مچ پا را بهبود می‌بخشند.
چه زمانی برای درمان واریس مچ پا باید به پزشک مراجعه کنیم؟
افرادی که احساس می‌کنند دچار نارسایی عروقی شده‌اند باید به فلبولوژیستی مراجعه کنند که در تشخیص و درمان این مشکل تخصص دارد. حتی رگ‌های کوچک آبی در قوزک پا و مچ پا می‌توانند نشانه‌ی مشکل عروقی باشند.
اگر واریس مدت زیادی درمان نشود، باعث بروز علائم جدی مانند: اگزما، تغییر رنگ پوست، ورم پاها، زخم و سفت شدن قوزک و مچ پا خواهد شد. همچنین ممکن است باعث ایجاد لخته‌های خونی خطرناک شود.
درمان‌های پزشکی موجود برای واریس دردناک قوزک پا چیست؟
برخی از روش‌های درمانی غیر جراحی و عالی برای درمان واریس عبارتند از:
ابلیشن اندونوس با لیزر (EVLA)
استفاده از انرژی لیزر برای بستن رگ معیوب و کاهش میزان نمایان بودن آن.
ابلیشن رادیوفرکانسی (RFA)
انرژی رادیوفرکانسی (امواج رادیویی) از طریق لوله‌ای (به نام کاتتر) برای مسدود کردن مسیر جریان خون استفاده می‌شود.
چسب‌های پزشکی
باعث مسدود شدن رگ‌های معیوب می‌شود.
اسکلروتراپی
در این روش محلول درمانی ایمنی مستقیماً به داخل رگ معیوب تزریق شده و غشاء رگ را از بین برده و منجر به از بین رفتن رگ خواهد شد.
چگونه می‌توان از بروز واریس در مچ پا جلوگیری کرد؟
- پرهیز از نشستن و ایستادن طولانی‌مدت و تحرک داشتن بعد از هر 30 دقیقه نشستن یا ایستادن.
- استراحت مرتب در طول روز همراه با بالا گذاشتن پاها روی بالشت در زمان استراحت برای کاهش ناراحتی.
- ورزش مرتب. این کار باعث بهبود جریان خون شده وزن را متعادل نگه می‌دارد.
سؤالات متداول
چگونه می‌توانم از شر واریس قوزک پا راحت شوم؟
اگر فردی مبتلا به واریس باشد، می‌تواند با کمک درمان‌های خانگی زیر این مشکل را کنترل کرده و علائم را بهبود بخشد:
- ورزش کردن
- جوراب فشاری
- تغییرات رژیم غذایی
- افزایش میزان مصرف فلاونوئید
- داروهای گیاهی
- استفاده از لباس‌های آزاد
- بالا نگه داشتن پاها
آیا واریس می‌تواند باعث درد قوزک پا شود؟
برخی از افراد مبتلا به واریس ممکن است درد و ناراحتی در قوزک پا داشته باشند. علائم واریس علاوه بر ظاهر آن شامل: درد، سنگینی و ناراحتی پا و تورم قوزک و مچ پا است.
علت اصلی واریس مچ پا چیست؟
واریس مچ پا می‌تواند ناشی از ضعیف شدن دریچه (معیوب بودن دریچه) رگ باشد و باعث شود که خون به جای حرکت به سمت قلب، در داخل رگ جمع شود. رگ‌های واریسی، رگ‌های پیچ‌خورده و ورم کرده هستند. هر رگی که در نزدیکی سطح پوست قرار دارد (سطحی است) می‌تواند دچار واریس شود.
واریس مچ پا چه وقت نگران کننده خواهد بود؟
اگر واریس مچ پا دارید و علائمی که گفته می‌شود را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید:
درد شدید و مداوم و ورم قوزک و مچ پا و سنگینی و احساس درد مبهم در مچ پا.
آیا جوراب فشاری برای واریس مچ پا مفید است؟
جوراب‌های فشاری باعث کاهش تورم و جلوگیری از تجمع خون در مچ پا می‌شوند. این جوراب‌ها فشاری وارد می‌کنند که باعث کمک به بازگشتن خون از مچ پا به سمت بالا، بر عکسِ گرانش زمین که باعث کشیدن خون به طرف پایین می‌شود خواهد شد.
رایج‌ترین درمان واریس مچ پا چیست؟
اسکلروتراپی متداول‌ترین درمان هم برای رگ‌های عنکبوتی و هم واریس مچ پا و قوزک پا است. یک محلول نمکی (سالینی) یا شیمیایی به داخل رگ‌های واریسی تزریق می‌شود. این رگ‌ها دیگر خونی را عبور نمی‌دهند و رگ‌های دیگر وظیفه‌ی آنها را به عهده خواهند گرفت.
