درمان‌های مکمل و جایگزین متعددی وجود دارند که می‌توانند برای درمان فشار خون بالا (Hypertension)، موثر باشند. شواهد علمی نشان می‌دهد که داشتن یک رژیم غذایی با حداقل چربی اشباع شده و نمک و غنی از کربوهیدرات‌های مرکب (سبزیجات، غلات سبوس‌دار، حبوبات و میوه‌جات)، افزایش فعالیت بدنی، و تمرین‌های منظم تکنیک‌های تمدد اعصاب مانند یوگا، تای چی، یا چیگونگ می‌توانند به کاهش فشار خون بالا کمک کنند. با این وجود؛ مراجعه به پزشک برای کنترل میزان نرمال فشار خون امری ضروری است. متخصص معمولاً بعد از بررسی علائم شما و اندازه‌گیری فشار خون، برنامه‌ای درمانی برای شما در نظر می‌گیرد. در صورتی که فشار خون شما به حد اورژانسی نرسیده باشد، ممکن است پزشک به جای دارو از شما بخواهد تا با تغییراتی در سبک زندگی، ورزش و تغذیه مناسب فشار خون خود را تحت کنترل داشته باشید.
راهکار های طبیعی برای کاهش فشار خون
رژیم غذایی برای کاهش فشار خون بالا
یکی از ساده‌ترین و موثرترین راه‌ها برای کاهش فشار خون، مصرف یک رژیم غذایی سالم است. پزشکان موارد زیر را توصیه می‌کنند :
- مصرف بیشتر میوه‌جات، سبزیجات و مواد لبنی کم چرب
- کاهش مصرف مواد غذایی سرشار از چربی اشباع شده ، کلسترول و چربی کل
- خوردن غلات سبوس‌دار، ماهی، مرغ و آجیل
- مصرف کمتر گوشت قرمز
- خوردن شیرینی کمتر
- خوردن غذاهای که سرشار از منیزیم، پتاسیم و کلسیم هستند.
فعالیت بدنی
شواهد علمی نشان می‌دهد زنان و مردان با گروه‌های سنی مختلف که از لحاظ جسمی فعال هستند، خطر ابتلا به فشار خون بالا در آنها کاهش می‌یابد. یافته‌های حاصل از مطالعات متعدد نشان می‌دهند که ورزش می‌تواند فشار خون را تا حدی که برخی از داروها پایین می‌آوردند کاهش دهد. افراد با فشار خون متوسط یا نسبتاً بالا که سه تا چهار روز در هفته به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش می‌کنند (پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و یا ترکیبی از آنها)، می‌توانند میزان فشار خون خود را به مقدار قابل توجهی کاهش دهند.
فشار خون، تنفس و کنترل استرس
وقتی فرد تحت تاثیر استرس عاطفی و تنش است، فشار خون افزایش می‌یابد، اما اینکه آیا درمان‌های روانشناسی با هدف کاهش استرس بتوانند فشار خون را در بیماران مبتلا به فشار خون کاهش دهند یا خیر، مشخص نیست. با این وجود، مطالعات اخیر نشان می‌دهد که روش‌های باستانی تمدد اعصاب که شامل تنفس کنترل شده و فعالیت بدنی متوسط مانند یوگا، چی‌کونگ و تای‌چی هستند، موثر می‌باشند. افراد دارای فشار خون متوسط که این تکنیک‌ها را روزانه به مدت دو تا سه ماه تمرین می‌کنند، متوجه کاهش قابل توجهی در فشار خون خود می‌شوند، میزان هورمون‌های استرس آنها کمتر شده، و کمتر مضطرب می‌گردند. نتایج حاصل از یک مطالعه‌ی اخیر نشان می‌دهد که تنفس عمیق بطور روزانه (15 دقیقه در روز به مدت 8 هفته)، تاثیر قابل توجهی در کاهش فشار خون بالا دارد. با این حال، پیش از اینکه این روش‌های درمانی باستانی به عنوان روش‌های غیر دارویی موثر در کاهش فشار خون بالا توصیه شوند، این یافته‌ها نیاز به مطالعات دقیق‌تر و بیشتری دارند. با این وجود، مزایای احتمالی آنها همراه با خطرات جزئی، این روش‌ها را به فعالیتی ارزشمند جهت داشتن شیوه‌ی زندگی سالم تبدیل کرده است. این نکته مهم است که افراد مسن که تحرکی ندارند یا کسانی که دارای مشکلات مزمن سلامتی هستند، پیش از شروع هر گونه فعالیت بدنی از جمله تای چی، چی گونگ و یا یوگا، توسط پزشک ارزیابی شوند.
طب سوزنی برای فشار خون بالا
تحقیقات گسترده‌ای در مورد کارایی طب سوزنی در کاهش فشار خون گزارش شده است، اما بسیاری از مطالعات دارای نقاط ضعف قابل توجهی می‌باشند. به تحقیقات دقیق‌تر و کنترل‌شده‌تری برای تعیین ارزش طب سوزنی برای درمان فشار خون بالا نیاز است. در حال حاضر، هیچ شواهدی مبنی بر قابل اعتماد بودن روش طب سوزنی برای کاهش فشار خون بالا وجود ندارد.
درمان‌های گیاهی برای فشار خون بالا
کارایی و بی‌خطر بودن درمان‌های گیاهی مانند راولفیا سرپنتینا (زراوند)، چهار کاسبرگی (Stephaniatetrandra)، سَنچی جینسینگ (panax notoginseng)، انواع زالزالک (hawthorn) برای درمان فشار خون بالا به طور گسترده مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند. به دلیل خطرات بالقوه مرتبط با این گیاهان اگر قصد استفاده از آنها را دارید یا در حال استفاده از آنها هستید، ضروری است که حتما پزشک خود را مطلع کنید. این امر بویژه زمانی که این داروها همراه با داروهای فشار خون استفاده می‌شوند، بسیار ضروری است. برخی از گیاهان، مانند شیرین بیان، افدرا (Ma Huang)، و یوهمبین (از پوست درختی در غرب آفریقا) نباید توسط افراد با فشار خون بالا مورد استفاده قرار گیرند، زیرا موجب افزایش فشار خون می‌شوند.
مکمل‌های برای کاهش فشار خون
برخی مکمل‌ها به عنوان کاهنده فشار خون مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، از جمله :
- کوآنزیم کیو ۱۰(CoQ10): افراد دارای فشار خون متوسط که از کوآنزیم کیو ۱۰ استفاده می‌کنند، بدون هیچگونه عوارض جانبی کاهش قابل توجهی را در فشار خون خود مشاهده خواهند کرد. علاوه بر این، کوآنزیم کیو ۱۰ به نظر با مکانیزم متفاوتی نسبت به داروهای ضد فشار خون، منجر به کاهش فشار خون می‌گردد.
- اسیدهای چربی امگا۳: برخی مطالعات نشان می‌دهند که EPA و DHA ممکن است موجب کاهش فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری متوسط شود. هرچند، مطالعات دیگر دارای نتایج متناقضی هستند. شواهد موجود نشان می‌دهند که کاهش متوسط فشار خون ممکن است با دوزهای بالایی از اسیدهای چرب امگا۳ رخ دهد.
- آمینواسیدها: نشان داده شده است که مکمل رژیم غذایی ال آرژنین (L-arginine) ممکن است موجب پایین رفتن فشار خون شود؛ هرچند مطالعات اندک و نه چندان دقیقی که تاکنون انجام شده است، نشان می‌دهند که ال آرژنین می‌تواند تنها برای مدت زمان کوتاهی فشار خون را کاهش دهد. آمینواسید دیگری به نام ال تارین (L-taurine) نیز ممکن است تاثیراتی در کاهش فشار خون داشته باشد.
پیش از شروع مصرف هر دارو، از جمله این مکمل‌ها که ممکن است بدون نسخه نیز در دسترس باشند با پزشک خود مشورت کنید. خطرات و مزایای هر دارو (شامل داروهای بدون نسخه) باید برای هر شخصی بطور جداگانه بررسی شود.
