سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ زودرس است. در افراد سیگاری احتمال ابتلا به اختلالات متعدد مزمن بسیار بالاتر از دیگر افراد است. برخی از آنها عبارتند از تجمع چربی در شریان‌ها، ابتلا به انواع سرطان‌ها و بیماری انسداد مزمن ریوی (مشکلات ریوی).
تصلب شرایین (تجمع مواد چرب در شریان‌ها) مهم‌ترین عامل مرگ و میر در افراد سیگاری است که باعث مرگ تعداد زیادی از افراد سیگاری می‌شود. مدارک زیادی وجود دارد که اثبات می‌کند سیگار یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد بیماری‌های عروق کرونری قلب است که نهایتاً منجر به حمله قلبی می‌شود.
تاثیر سیگار بر افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب
کشیدن سیگار و قلیان، کلسترول بالای خون، فشار خون بالا، عدم تحرک فیزیکی، چاقی و اضافه وزن و دیابت شش عامل عمده در ایجاد بیماری‌های عروق کرونری بوده که قابل کنترل و اصلاح هستند.
سیگار کشیدن هم یک عامل بسیار شایع و مهم افزایش‌دهنده خطرات احتمالی برای قلب است به طوری که پزشکان از آن به عنوان “علت قابل پیشگیری بیماری و مرگ و میر” یاد می‌کنند.
سیگار کشیدن به خودی خود باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های عروق کرونری می‌شود. زمانی که با بقیه عوامل همراه می‌شود، احتمال خطر ابتلا به بیماری را به شدت بالا می‌برد. استعمال دخانیات باعث افزایش فشار خون، کاهش فعالیت‌های بدنی و افزایش زمینه برای لختگی خون می‌شود. استعمال دخانیات همچنین باعث عود مجدد بیماری عروق کرونری قلب پس از انجام عمل بای‌پس می‌شود.
سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین خطرات برای دختران و پسران جوان است. مصرف سیگار در افراد زیر 50 سال خطر بیشتری نسبت به افراد بالای 50 سال دارد. در خانم‌هایی که همزمان با مصرف قرص‌های ضد بارداری، سیگار می‌کشند احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب بسیار بیشتر است و در مقایسه با خانم‌های غیر سیگاری که قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند در معرض آسیب بیشتری هستند.
استعمال دخانیات کلسترول خوب خون (HDL) را کاهش می‌دهد. سیگار کشیدن در افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی در خانواده دارند خطر احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را به طور چشمگیری بالا می‌برد.
ارتباط بین مصرف سیگار با سکته قلبی و بیماری‌های عروق محیطی
مطالعات نشان می‌دهد که مصرف سیگار یکی از مهم‌ترین عوامل سکته قلبی است. استنشاق دود سیگار باعث آسیب‌های متعدد در سیستم عروق مغزی می‌شود. در خانم‌هایی که همزمان با مصرف قرص‌های ضد بارداری، دخانیات مصرف می‌کنند احتمال سکته قلبی به مراتب بیشتر از دیگران است. همچنین مصرف سیگار باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های عروق محیطی و آئوریسم آئورت می‌شود.
سیگار برگ و سیگار معمولی
افرادی هم که سیگار برگ می‌کشند در معرض ابتلا به بیماری‌های عروق کرونری و سکته احتمالی قلب قرار می‌گیرند اما خطر آن کمتر از سیگار معمولی است. این موضوع احتمالاً به این دلیل است که افرادی که سیگار برگ مصرف می‌کنند دود کمتری نسبت به سیگارهای دیگر استنشاق می‌کنند. در حال حاضر اطلاعات علمی کمی برای اثبات وجود ارتباط بین بیماری‌های قلبی عروقی و مصرف سیگار برگ به خصوص در میان مردان جوان که بزرگترین گروه مصرف کنندگان سیگار برگ هستند، وجود دارد.
درباره دود دست دوم برای افرادی که در جوار افراد سیگاری هستند
ارتباط بین دود دست دوم (دودد محیطی تنباکو) و بیماری‌ها و ناتوانی‌های قلبی عروقی و مرگ میر کاملاً واضح و شناخته شده است. حدود 22700 تا 69600 مرگ زودرس در سال به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی در افراد غیر سیگاری که در معرض دود سیگار قرار دارند به وقوع می‌پیوندد.
ارتباط بین قلیان کشیدن و بیماری‌های قلبی
قلیان حاوی مقداری زیادی مونوکسید کربن است. مونوکسید کربن با کاهش مقدار اکسیژنی که خون می‌تواند حمل کند، روی قلب تأثیر می‌گذارد. این بدان معناست که به قلب، ریه‌ها، مغز و دیگر ارگان‌های حیاتی بدن اکسیژن کافی برای انجام وظایفشان نمی‌رسد. به علاوه نیکوتین باعث افزایش فشار خون و افزایش نرخ ضربان قلب هم می‌شود. با گذشت زمان این عوامل باعث افزایش فوق العاده ساییدگی و پارگی در سیستم قلبی عروقی می‌شود. افرادی که قلیان مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض بیماری‌هایی نظیر حمله قلبی، فشار خون بالا، لختگی خون، سکته قلبی، خونریزی، آنوریسم و اختلالات دیگر در سیستم قلبی عروقی قرار می‌گیرند.
در واقع مصرف دخانیات احتمال مرگ را سه برابر می‌کند. کشیدن سیگار با افزایش لختگی خون، کاهش کلسترول خوب خون (HDL)، افزایش‌تری گلسیرید و آسیب رساندن به عروق خونی بزرگترین عامل سکته قلبی است. با افزایش مصرف سیگار احتمال سکته قلبی هم افزایش می‌یابد.
چگونه مصرف سیگار و قلیان را ترک کنم؟
برای موفقیت در ترک باید آمادگی داشته باشید. بسیار از کسانی که سیگار می‌کشند دفعات متعددی تلاش کرده‌اند که سیگار را ترک کنند. در اینجا برخی نکات کلیدی بیان شده است:
- یک تاریخ برای ترک مشخص کنید. برخی افراد سیگاری روز مشخصی مثل روز تولد یا یک سالگرد را به عنوان تاریخ ترک معین می‌کنند.
- همه سیگارها، قلیان‌ها و مشتقات تنباکو را در خانه، اتومبیل و محل کار دور بریزید. همچنین فندک‌ها، کبریت و جاسیگاری را دور بیندازید.
- چیزهایی که شما را تحریک می‌کند، بشناسید. موقعیت‌هایی را که شما را به مصرف دخانیات ترغیب می‌کند، شناسایی کنید. سپس از عوامل محرک اجتناب کرده و برای آنها جایگزین پیدا کنید. اغلب افرادی که سیگار می‌کشند متوجه می‌شوند که میل به سیگار بعد از چند دقیقه از بین می‌رود.
- به خانواده، دوستان و همکاران خود اعلام کنید که سیگار را ترک کرده‌اید و از افرادی که سیگار می‌کشند درخواست کنید که اطراف شما از کشیدن سیگار اجتناب کنند.
- از دکتر خود بخواهید آدامس‌ها، برچسب‌های نیکوتین، اسپری‌ها، قرص‌های زیر زبانی، قرص‌ها، اسپری‌های بینی یا داروهای مناسب دیگر که به ترک شما کمک می‌کند برایتان تجویز کند. این مساعدت‌ها به کاهش علائم ترک و تمرکز بر تغییر رفتار و عادات تحریک کننده‌ای که باعث افزایش میل به سیگار در شما می‌شود، کمک می‌کند. همچنین دکتر خود را از ترک سیگار مطلع کنید چون تغییرات نیکوتین در عملکرد برخی داروها تأثیرگذار است. اگر دارویی مصرف می‌کنید، شاید لازم باشد پس از ترک سیگار و نیکوتین میزان دوز آن تعدیل شود.
- به یک گروه یا برنامه مشاوره‌ای بپیوندید. اغلب افراد سیگاری با حمایت مشاوران فردی یا گروه درمانی و داروهای تجویزی یا داروهای بدون نیاز به نسخه قادر به ترک سیگار هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که با کمک برنامه‌های حمایتی احتمال موفقیت در ترک سیگار بیشتر می‌شود.
- با یک مرکز مشاوره تلفنی رایگان تماس بگیرید و از مشاوره‌های افرادآموزش دیده در مورد استراتژی‌های ترک و عضویت در تیم آنها کمک بگیرید.
ترک اعتیاد نیاز به عزم و اراده راسخ در مواجهه با چالش‌های آن دارد. اغلب افراد که توان مواجهه با این چالش‌ها را ندارند در مدت سه ماه پس از ترک دوباره مصرف سیگار را شروع می‌کنند. سختی ترک به خاطر احساس علائم و نشانه‌های ترک است که البته پس از مدتی از بین می‌رود. حتی با کاهش علائم و نشانه‌های ترک در زمان بروز استرس یا حال بد، برای کشیدن سیگار وسوسه خواهید شد. برای این شرایط آمادگی داشته باشید. با دانستن این که چه احساسات خاصی شما را به مصرف دوباره سیگار وسوسه می‌کند، می‌توانید با آن احساس با موفقیت مواجه شده و بر وسوسه غلبه کنید.
