وجود و عدم‌وجود بیماریهای قلبی عروقی می‌تواند بر خطرات ناشی از میگرن و همچنین بر انتخاب روش‌های درمانی آن تأثیر بگذارد. میگرن به خودی خود به عنوان یک اختلال سردرد اصلی و اولیه شناخته می‌شود که بدون وجود بیماریهای زمینه‌ای به وجود می‌آید.
زمان زیادی برای مطالعه روی بیماری‌هایی که به دلیل وجود میگرن ممکن است به وجود آیند صرف شده است. به بیماریهای که در افراد مبتلا به میگرن بیش از افراد دیگر جامعه به وجود می‌آیند اختلالات کوموربید یا اختلالات همراه میگرن گفته می‌شود. یکی دیگر از موضوعات تحقیقات این است که آیا در صورت مدیریت موثر اختلالات همراه، میگرن بهبود می‌یابد و یا قابل درمان تر می‌شود.
علی‌رغم وجود شواهد نقض این تفکر که میگرن ذاتاً به عروق خونی مرتبط است تفکری رایج بین عموم است، به دلیل طبیعت ضربان دار درد میگرن، علت بیماری، عروق خونی به نظر می‌رسد. میگرن‌هایی که با استرس و تمرینات ورزشی شدیدتر می‌شوند با افزایش دردناک فشار خون همراه بوده و علائمی دارد که شبیه به علائم سکته مغزی است.
بیماریهای قلبی عروقی که گفته می‌شود احتمال تناوب سر دردهای میگرنی را افزایش می‌دهد عبارتند از پدیده رینود (که در ذیل توضیح داده می‌شود)، فشار خون بالا (با نتایج متناقض) و بیماریهای ایسمیک قلبی. در برخی موارد بیماریهای ساختاری قلب مثل تغییرات حفره‌ها و دریچه‌های قلب با میگرن مرتبط است. اختلالات باعث میگرن نمی‌شود اما ممکن است در افراد مبتلا به میگرن بیشتر اتفاق بیفتد.
شاید آسان‌تر باشد اگر به اختلالات عروقی شایع توجه کرده و میزان بروز آنها را در بیماران مبتلا به میگرن بررسی نماییم. سر دردهای مکرر با علائم میگرنی ذاتاً از عروق خونی به وجود نمی‌آید. نشانه‌ها و علائم ناشی از بیماریهای زمینه‌ای عروقی معمولاً ناگهانی، همراه با سردردهای جدید که بیمار قبلاً تجربه نکرده و باحالتی شبیه غرش رعد همراه است. هر موقع که این اتفاقات افتاد باید بی درنگ احتمال بروز بیماریهای عروقی را بررسی کرد.
اگر باردار هستید، بدون شک مشکلات و دردهای جدیدی را تجربه می‌کنید. شاید شما هم یکی از میلیون‌ها زن بارداری هستید که میگرن را تجربه می‌کنند، خبر خوب این است که در طی بارداری علائم سردرد میگرن در بسیاری از زنان کاهش می‌یابد. اولین اقدام برای درمان سردرد در بارداری ، داشتن یک شیوه زندگی سالم و مراقبت از خود است.
فشار خون و میگرن
مدت‌ها بیماران و متخصصین تصور می‌کردند که افزایش فشار خون یا هایپرتنشن باعث بروز سردرد می‌شود. یک تحقیق بسیار جالب نشان داد که 74% از بیمارانی که متوجه افزایش فشار خون خود شده‌اند گفته‌اند که از سردرد هم رنج می‌برند و 16% از بیماران که نمی‌دانستند به فشار خون بالا مبتلا هستند گفته‌اند که به سردرد مبتلا هستند.
تحقیقات وسیع‌تر نیز تأیید کرده‌اند که اگر بیماران ندانند که فشار خون آنها بالاست نخواهند گفت که به سردرد هم مبتلا هستند. مطالعات دیگر نشان می‌دهد که با وجود میگرن احتمال ابتلا به فشار خون دو برابر می‌شود. مطالعاتی که روی 21537 نفر انجام و در نشریه پزشکی سفالالجیا در سال 2006 منتشر شد نشان می‌دهد که بالا رفتن فشار دیاستولیک خون (عدد کمتر) و نه فشار سیستولیک خون (عدد بیشتر) با بروز میگرن همبستگی دارد.
این تبیین می‌کند که چرا چنین تناقضاتی در مطالعات مربوط به ارتباط فشار خون بالا با میگرن وجود دارد. در بیشتر مطالعات مشخص نشده است که آیا فشار سیستولیک اندازه گیری شده یا فشار خون دیاستولیک. در سال 2004 جامعه بین‌المللی سردرد به این نتیجه رسید که افزایش فشار خون مزمن کم تا متوسط باعث ایجاد سردرد نمی‌شود.
مطالعات جدید نشان می‌دهد سردردهای ناشی از افزایش فشار خون ( افزایش خیلی زیاد فشار خون ) با کاهش فشار خون به مقدار طبیعی برطرف می‌شود. در زمان بروز سردرد باید فشار خون سیستولیک 180 و / یا فشار خون دیاستولیک 120 باشد. افزایش جزئی فشار خون در زمان بروز سردرد یا در زمان سردردهایی که پس از افت فشار خون به حالت طبیعی، هنوز باقی می‌ماند به عنوان دلایل سر درد و میگرن تلقی نمی‌شوند.
بیماریهای عروق کرونری و میگرن
خطر ابتلا به بیماریهای قلبی یا بیماریهای عروق کورونری با وجود میگرن فقط در افراد مبتلا به آئورا افزایش می‌یابد. آئورا مجموعه‌ای از علائم برگشت پذیر عصبی (نورولوژیک) است که معمولاً قبل از سردردهای میگرنی به وجود می‌آید و 5 تا 60 دقیقه باقی مانده و قابل مشاهده است.
آئورا فقط حدود 15 دقیقه در افراد مبتلا به میگرن رخ می‌دهد. آمار در مورد خطر افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای عروقی در صورت عدم استعمال همزمان دخانیات و قرص‌های ضدبارداری نامشخص است گر چه استفاده آنها حداقل به اندازه بیماری میگرن برای عروق خطرناک است. تخمین زده می‌شود که میگرن در صورتی که با آئورا همراه باشد احتمال ابتلا به بیماریهای عروق کورونری را تا دو برابر افزایش می‌دهد.
ساختار غیر طبیعی قلب و بیماری میگرن(ثبت اختراع فورامن اووال)
همان گونه که در بالا توضیح داده شد، ساختار غیرطبیعی قلب در مواردی که فرد به میگرن مبتلا است بیشتر رخ می‌دهد به خصوص در افرادی که به آئورا دچارند. یکی از این تغییرات ثبت اختراع فورامن اووال است که یک سوراخ ریز در قلب بوده که حفره‌های بالایی (دهلیزهای) قلب را به هم وصل می‌کند.
PFO در تقریباً 25% افراد جامعه وجود دارد که در اکثر آنها هیچ علامتی ندارد. PFO ممکن است در یک سوم افراد مبتلا به میگرن و 18% افراد مبتلا به آئورا رخ دهد. بستن PFO توصیه نمی‌شود چون هنوز محسنات بستن آن اثبات نشده است.
بیماری میگرن و سندرم رینود و بیماریهای عروق محیطی
سندرم رینود اختلالی است که با سرد شدن دست‌ها و پاها همراه است و نواحی درگیر با این بیماری دردناک، رنگ پریده شده و غالباً از درد رنگ آنها آبی تیرهٔ می‌شود. عروق در نواحی سرد مسدود و جریان خون کاهش می‌یابد. در درمان سندرم رینود به وسیله تریپتان یا دی هایدروارگوتامین باید با احتیاط عمل کرد زیرا ممکن است باعث تنگ شدن عروق در آینده شوند.
از مصرف مسدود کننده‌های بتا که معمولاً برای پیشگیری از بیماری میگرن تجویز می‌شوند در زمان ابتلا به سندرم رینود باید اجتناب کرد. سندرم رینود با اختلالات دیگر که عروق خونی را تحت تأثیر قرار می‌دهد همراه است البته نه در دست یا قلب بلکه در عروق محیطی که به بیماریهای عروق محیطی معروف است.
بیماریهای عروق محیطی می‌تواند نشانه‌ای برای افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای عروق کورونری باشد. وجود بیماریهای عروق محیطی می‌تواند باعث منع مصرف تریپتان یا دی هایدروارگوتامین که برای درمان میگرن حاد تجویز می‌شوند، گردد. قسمتی از آن به دلیل بیماریهای مؤثر بر عروق در اندام خاص به واسطه احتمال وجود بیماریهای قلبی عروقی بوده و قسمتی دیگر به دلیل گرفتگی آتی عروق خونی در اندام ناشی از مصرف داروها است.
درمان میگرن در بیماران قلبی عروقی
متأسفانه درمان‌های میگرن که مبتنی بر کاهش عرض عروق خونی است، حتی در کوتاه مدت نمی‌تواند برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی و یا افراد مستعد این بیماریهای به کار برده شود. در افرادی که به فشار خون بالا، کلسترول بالا مبتلا هستند و در افراد سیگاری، مبتلا به دیابت، چاقی و اضافه وزن ابتدا باید بیماریهای آنها مورد درمان سردرد شدید قرار گیرد و تست‌های قلبی مثل تست تردمیل یا تست استرس هسته‌ای انجام شود.
تخمین زده می‌شود که تریپتان (سوماتریپتان، ریزاتریپتان و داروهای دیگر این گروه) و داروهای دی هایدروارگوتامین باعث می‌شوند عروق خونی تا 18% تنگ‌تر شوند. این میزان کاهش عرض عروق برای افراد با قلب نرمال جزئی محسوب می‌شود در حالی که برای افراد مبتلا به کلسترول خون بالا مقدار قابل توجهی خواهد بود. همه داروهای ضد التهاب غیرستروئیدی مثل ایبوپروفین، دیکلوفناک و ناپروکسن دارای برچسب هشدار از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) هستند زیرا باعث افزایش احتمال حمله قلبی می‌شوند.
میزان افزایش احتمال خطر ناشی از مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی متفاوت است؛ ناپروکسن کم خطرترین آنهاست. در افرادی که هیچ گاه حمله قلبی نداشته‌اند مصرف قرص‌های ضد التهاب غیر استروئیدی بیش از دو روز در هفته خطرناک است. در صورت نیاز به درمان‌های ضربتی دیگر که بدون نیاز به تنگ کردن عروق خونی می‌توانند باعث کاهش درد ناشی از ابتلا به میگرن شوند می‌توان از متوکلروپرامید، پروکلوپرازین، دیفن هیدرامین، باکلوفن، استامینوفن و گاباپنتین نام برد.این داروها برای تسکین و درمان انواع سردرد ازجمله درمان سردرد خوشه ای مفید است. تزریق‌های موضعی و انسداد عصبی نیز ممکن است به کار رود.
استراتژی پیشگیری از میگرن در افرادی که همزمان هم به بیماری میگرن و هم به بیماریهای قلبی عروقی مبتلا هستند از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا انجام درمان‌های ضربتی در این بیماران با محدودیت روبروست. توپیرامیت، ونلافاکسین و داروهای فشار خون مثل پروپرانول و کاندسارتان و همچنین انابوتولینوم توکسین آ، می‌توانند در کاهش شدت و تناوب دردهای میگرنی تأثیر زیادی داشته باشند.
به طور خلاصه می توان گفت که بین بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای عروق محیطی با میگرن رابطه وجود دارد اما جدا کردن آنها از عوامل خطرزای دیگر مثل استعمال دخانیات، دیابت، فشار خون کنترل نشده و عوامل دیگر ایجاد کننده بیماریهای عروقی کار دشواری است.
وجود بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای عروق محیطی باعث ایجاد محدودیت در درمان‌های ضربتی و درمان‌های پیشگیرانه بیماری میگرن می‌شود. در صورت وجود بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای عروق محیطی باید از مصرف تمام داروهایی که باعث تنگ شدن عروق خونی می‌شود اجتناب کرد. اما درمان‌های دیگری نیز برای کاهش درد و تناوب بیماری میگرن در این شرایط وجود دارد.
