سوزش سینه علامت شایعی در بیماری‌هایی است که روی قلب، ریه‌ها، قفسه سینه و همچنین معده تاثیر می‌گذارند. با وجود اینکه همیشه درد سینه ناشی از مشکلات قلبی نیست ولی بهتر است به آن توجه شده و مورد درمان قرار گیرد. سوزش و درد سینه در زیر قفسه سینه احساس می‌شود و ممکن است شدید و ناگهانی باشد یا باعث تیر کشیدن و سوزش سینه شود. سوزش سینه ممکن است در مواقع خاصی بروز کند مثلاً در هنگام دراز کشیدن، سرفه کردن، خم شدن یا بعد از خوردن غذا.
علت‌ها و دلایل سوزش قفسه سینه
از آنجا که دلایل مختلفی برای سوزش و درد قفسه سینه وجود دارد، نوع درد یا سوزش هم متفاوت است. در اینجا به چند دلیل که می‌تواند باعث سوزش سینه شود اشاره شده است:
دلایل قلبی عروقی
بسیاری از بیماری‌هایی که بر قلب و شریان‌های خون تأثیر دارند می‌توانند باعث سوزش و درد قفسه سینه شوند. معمولاً سوزش و درد قفسه سینه که در زمان تمرینات ورزشی یا فعالیت‌های شدید ورزشی در این ناحیه احساس می‌شود به قلب مربوط می‌شود.
- یکی از علل شایع ایجاد درد در قفسه سینه آنژین صدری است که در زمان انسداد جریان خون به سمت قلب اتفاق می افتد. آنژین صدری و حمله قلبی می‌تواند باعث سوزش و درد در قفسه سینه شود. انسداد عروق باعث می‌شود که اکسیژن مورد نیاز به قلب نرسیده و عضله قلب دچار آسیب شده و درد بسیار شدیدی در قفسه سینه احساس شود. درد قفسه سینه ممکن است به سمت دست‌ها، شانه‌ها، گلو و فک کشیده شود. این درد با عرق همراه است و باعث ایجاد احساس تنگی قفسه سینه و تنگی نفس می‌شود.
- التهاب پریکاردیت‌ها یا آبشامه‌های اطراف قلب از علل دیگر درد و سوزش در قفسه سینه هستند. این درد با احساس سوزش شدید و تیز مانند برش چاقو همراه است و به سمت پشت و گردن کشیده می‌شود. این درد در زمان نفس کشیدن و دراز کشیدن بدتر و شدیدتر می‌شود.
علل مربوط به مشکلات گوارشی
علل گوارشی شایع‌ترین علل ایجاد درد و سوزش در ناحیه قفسه سینه هستند. درد قفسه سینه اغلب به دلیل بازگشت یا رفلکس اسید معده به سمت مری است که با سوزش همراه است. درد قفسه سینه معمولاً در زیر سینه و با احساس بازگشت غذا احساس می‌شود. این درد معمولاً با احساس سوزش در گلو و احساس تهوع و حتی استفراغ همراه است.
بازگشت مکرر اسید و غذا به مری باعث فرسایش و تخریب پوشش داخلی مخاط شده و در نتیجه موجب ایجاد سوزش در قفسه سینه و علائم دیگر می‌شود. حالت رفلکس ممکن است با مصرف غذاهای تند، چرب و سرخ شده افزایش یافته و درد پس از خوردن غذای سنگین یا دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن احساس شود. برخی از بیماری‌هایی که باعث ایجاد عارضه‌های فوق می‌شوند، عبارتند از:
- سوزش سر معده، بیماری رفلکس معده به مری (GERD)، اسید و محتویات شکم به سمت مری بر می‌گردد، با توجه به عملکرد نامناسب دریچه‌ها یا هضم ناقص غذا ممکن است احساس درد در قفسه سینه و سوزش در ناحیه سینه به وجود آید.
- سنگ کیسه صفرا نیز ممکن است باعث سوزش و درد در ناحیه قفسه سینه شود. این درد در سمت راست بالای شکم و کتف راست احساس می‌شود و معمولاً پس از خوردن غذاهای چرب با سوء هاضمه همراه است.
- بیماریهای دیگر نظیر ازوفاژیت (التهاب ریه)، فتق هیاتوس (ورود قسمتی از معده به داخل سینه)، مری بارت، واریس مری، زخم‌های گوارشی و سرطان ممکن است باعث ایجاد علائم رفلکس و درد و سوزش در ناحیه قفسه سینه شوند.
عکس برداری و آندوسکوپی برای یافتن علل سوزش و درد قفسه سینه به کار برده می‌شود. درمان سوزش و درد قفسه سینه که به دلایل فوق الذکر به وجود آمده است معمولاً شامل داروهای ضد -اسیدی، داروهای ضد تهوع و داروهای خاص دیگر است. رژیم غذایی صحیح، انجام تمرینات ورزشی منظم و نشستن در وضعیت صاف و مناسب به جلوگیری از سوزش و درد قفسه سینه کمک می‌کند.
علل تنفسی
بیماریهای مرتبط با ریه‌ها نیز موجب ایجاد درد و احساس سوزش در قفسه سینه می‌شوند. التهاب ریه، عفونت ریه و بیماریهای دیگر مربوط به دستگاه تنفسی نیز باعث ایجاد درد و احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه می‌شود. این دردها با سرفه، تنگی نفس و تب همراه است و با حرمات تنفسی تشدید می‌شود.
بیماریهای دیگر ریوی نظیر آمبولی ریوی (گرفتگی شریان‌های خونی در ریه به دلیل ایجاد لختگی خون) و پنوموتوراکس (وجود هوا داخل سینه به دلیل عفونت یا جراحت) نیز می‌تواند باعث ایجاد درد و احساس سوزش در قفسه سینه شود.
اختلالات ریوی باید به موقع تشخیص داده شده و درمان شود تا از ایجاد بیماریهای دیگر پیشگیری شود.
مشکلات اسکلتی عضلانی
جراحات دنده‌ها و بافت‌های نرم اطراف آن می‌تواند یکی از دلایل ایجاد درد و سوزش در ناحیه قفسه سینه باشد. شکستگی دنده‌ها، ضعف عضلات یا هر جراحتی در ناحیه قفسه سینه می‌تواند باعث ایجاد درد و احساس سوزش در آن شود. معمولاً التهاب غضروف دنده که به آن کوستوموندریت گفته می‌شود، باعث سوزش عمیق و درد در ناحیه جلوی قفسه سینه می‌شود که با فشار بر استخوان قفسه سینه تشدید می‌شود. درد و احساس سوزش در نتیجه ضعف عضلانی در عضلاتی که گردن و شانه را به قسمت بالایی سینه وصل می‌کند نیز بروز می‌کند.
علل دیگر
برخی عوامل نظیر استرس، اضطراب و حمله‌های عصبی می‌تواند باعث تشدید مشکلات موجود، افزایش رفلکس اسید معده و در نتیجه ایجاد درد و احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه شود. عفونت‌هایی مثل تبخال در پوست قفسه سینه نیز باعث ایجاد درد و احساس سوزش در امتداد جریان عصبی می‌شود.
برخی مواقع مصرف غذا یا نوشیدنی‌های داغ، خوردنی‌های محرک، مشروبات الکلی و غذاهای تند باعث احساس سوزش در قفسه سینه می‌شود. روش و سبک زندگی نظیر سیگار کشیدن و مصرف مشروبات الکلی باعث افزایش مشکلات و ایجاد درد و احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه می‌شود.
چگونه متوجه شویم که درد و سوزش قفسه سینه مربوط به مشکلات قلبی است؟
جدول زیر به شما کمک می‌کند تا بتوانید تفاوت بین دردهای قفسه سینه را تشخیص دهید. اگر در مورد احتمال ارتباط درد و سوزش قفسه سینه با قلب خود تردید دارید بدون توجه به جدول زیر به پزشک خود مراجعه کرده و با او مشورت کنید.
| مشخصات | درد قفسه سینه مربوط به قلب | درد قفسه سینه به دلایل دیگر | ||||||||||||||||||
| زمان وقوع احساس درد و سوزش | صبح‌ها | پایان روز | ||||||||||||||||||
| چگونگی احساس درد | فشار، سنگینی، انقباض، سوزش، بیشتر عمقی است نه سطحی، اغلب توضیح آن مشکل است، پراکنده، شاید در قفسه سینه باشد، شاید به سمت گلو، فک یا حتی دست‌ها و پشت کشیده می‌شود، واقعاً نم یتوان محل درد را نشان داد | مانند درد واقعی احساس می‌شود، اغلب درد شدید است، ممکن است واقعاً در یک نقطه احساس شود. معمولاً به راحتی می‌توان محل درد را مشخص کرد | ||||||||||||||||||
| علت وجود درد | درد معمولاً با فعالیت و فشار به خصوص در بازوها افزایش می‌یابد مثل حمل کیف دستی، پاروکردن برف یا حمل بسته. تقلا کردن در دمای بالا معمولاً باعث تحریک و تشدید درد می‌شود. برخی مواقع پس از صرف یک وعده غذایی سنگین به خصوص همراه با تحرک درد به وجود می اید، ممکن است با درد از خواب بپرید | معمولاً بر خلاف انتظار بروز نمی‌کند. سوزش قلب بعد خوردن غذا به خصوص غذای سنگین اتفاق می افتد. | ||||||||||||||||||
| مدت زمان وجود درد | معمولاً با افزایش تحرک درد تشدید می‌شود وبی بلافاصله پس از قطع فعالیت درد کاهش می‌یابد | خیلی سریع درد می‌آید و خیلی سریع هم از بین می‌رود، زودگذر است و فق چند ثانیه وجود دارد. در برخی مئارد برای چند ساعت درد وجود دارد | ||||||||||||||||||
| چگونگی کاهش درد | توقف تحرک و فعالیت. همراه با آنژین صدری (از سمت قلب تیر می‌کشد)، با دراز کشیدن بدتر می‌شود. نشستن و تکیه دادن به کاهش درد کمک می‌کند. به دنبال کشاوره پزشکی باشید و درمان را جدی بگیرید! | تقلا و ورزش درد را کاهش می‌دهد. همچنین تمرینات تنفسی. استفاده از مسکن‌های ساده مثل آسپیرین، ایبوپروفن یا استامینوفن (تایلانول). گرم کردن محل درد (به صورت خشک یا خیس). آنتی اسیدها (مثل تامس یا رولاید). اطمینان از این که درد از سمت قلب نیست بسیار مؤثر است |
درمان درد و سوزش قفسه سینه
پس از تکمیل بررسی علل ایجاد درد و احساس سوزش قفسه سینه، تشخیص بیماری امکان‌پذیر است. اقدامات درمانی برای هر نوع از درد و سوزش در قفسه سینه باید به کار برده شود. برای برخی موارد، درمان و مراقبت‌های اورژانسی لازم است.
