آیا میخواهید بدانید چه مقدار در برابر بیماریهای قلبی آسیب پذیر هستید؟چه دوست باشید و چه از شنیدنش خوشحال نشوید بهترین راه این است که روی ترازو بروید. اگر شما در مورد آنچه ترازو به شما نشان میدهد ناراضی هستید بدانید که شما تنها نیستید. بیش از نیمی از ما دچار اضافه وزن هستیم، با وجود چاقی فقط عزت نفس و اعتماد به نفس ما در خطر نیست بلکه حتی چند کیلو اضافه وزن برای قلب مخاطره آمیز است.
اگر شما جزو افراد دارای اضافه وزن هستید حتماً توان این را دارید که خطر را از خود دور کنید. با کاهش وزن، قلبی سالم برای خود به ارمغان آورید.
چه وزنی برای بدن وزن خیلی زیاد محسوب میشود؟
ادراک چاقی و لاغری در طول زمان تغییر میکند. برای داشتن یک شاخص قابل لمس، پزشکان از ابزار اندازه گیری به نام شاخص تودهای بدن (BMI) استفاده میکنند. شاخص تودهای بدن برای یک شخص با 177 سانتیمتر و 80 کیلوگرم وزن معادل 25 خواهد بود. معمولاً شاخص توده بدنی بالاتر برای سلامت بدن زیان دارد.
شاخص بدنی شخصی با همان قد با 13 کیلوگرم وزن بیشتر حدود 30 خواهد بود که نشان دهنده اضافه وزن جدی است. اگر وزن همان فرد به 111 کیلوگرم رسید شاخص توده بدنی وی 35 خواهد شد که چاقی مفرط و خطرناک محسوب خواهد میشود.
بزرگترین ضعف شاخص توده بدنی (BMI) این است که نمیتواند بین چربی و عضله تمایز قائل شود. شاخص توده بدنی یک فوتبالیست 180 سانتی متری میتواند به راحتی بیش از 30 باشد اما هیچ کس نمیتواند بگوید که او دچار اضافه وزن است. وقتی که اضافه وزن به دلیل زیاد بودن چربی بدن باشد و نه به دلیل وجود عضلات قوی، حتی بالا رفتن مقدار کمی شاخص توده بدنی (BMI) برای قلب تفاوت بزرگی به حساب میآید.
تأثیر چاقی بر عملکرد قلب
بدن بزرگتر و حجیمتر نیاز به میزان خون بیشتری هم دارد. وقتی وزن شما افزایش مییابد، قلب مجبور به پمپاژ خون بیشتری نسبت به قبل است. قلب به جای افزایش ضربان، شروع به بزرگتر شدن میکند تا بتواند در هر پمپاژ مقدار بیشتری خون را برای اندامهای بدن ارسال کند. این مثل این است که یک شیر آب را روی یک شیار نازک باز کنید. افزایش جریان باعث افزایش فشار خون میشود که یکی از اصلیترین دلایل بیماریهای قلبی است.
حتی اگر فشار خون شما بالا نرود، قلب شما به دلیل کار اضافهای که باید انجام دهد دچار آسیب میشود. وقتی که حفرههای قلب شروع به بزرگتر شدن میکند به مرور زمان قدرت انقباض خود را از دست میدهند. نهایتاً نخواهند توانست در هر ضربان قلب خود را به طور کامل تخلیه کنند و خون در قلب جمع شده و باعث ابتلا به نارسایی احتقانی قلب مبتلا میشود.
افزایش چربی در بدن باعث ایجاد تغییرات متوالی و دنباله دار در بدن میشود که احتمال بروز مشکلات قلبی را بالا میبرد. اگر چربی در قسمت میانی بدن توزیع شود احتمال خطر بیشتر خواهد شد. دور کمر بیش از 90 سانتی متر در زنان و بیش از 100 سانتی متر برای مردان احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش میدهد.
چربی زیاد دور شکم باعث کاهش اثر انسولین در بدن شده و احتمال ابتلا به دیابت نوع دو را در بدن افزایش میدهد. دیابت نوع دو برای قلب یک تهدید جدی به حساب میآید. چربی اضافه در بدن باعث افزایش چربی در خون هم میشود. افراد مبتلا به اضافه وزن به گرفتگی عروق ناشی از کلسترول LDL هم دچار خواهند شد. اگر مقدار زیادی کلسترول به دیواره عروق بچسبد به بیماری تصلب شرایین مبتلا خواهید شد که میتواند باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شود.
اضافه وزن و چاقی از طرق دیگر نیز باعث آسیب به قلب میشود. بسیاری از مردم به این دلیل چاق میشوند که غداهای
پرچرب مصرف کرده و از ورزش اجتناب میکنند. برخی دیگر از افراد که حامله بوده یا سن آنها بالاست نمیتوانند ورزش کنند. این که وزن شما چقدر است مهم نیست، زمانی که شما از غذای پرچرب استفاده میکنید و ورزش را هم کنارمی گذارید عروق شما آسیب دیده و قلب شما ضعیف میشود.
نهایتاً حتی با در نظر گرفتن فشار خون بالا، کلسترول بالا و گلوکوز نامتعادل، بر اساس مطالعات منتشر شده در مجله قلب اروپا چاقی به تنهایی میتواند باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی شود.
برای حفاظت از قلب خود چه کارهایی باید انجام دهم؟
حتی اگر یک بدن لاغر و خوش فرم برای شما یک هدف دست نیافتنی باشد، باز هم میتوانید قلب سالمتر داشته باشید. اگر شما بتوانید فقط 5 تا 10 کیلوگرم از وزن خود بکاهید فشار خون کاهش مییابد، قلب جمع شده و به سایز اولیه خود باز میگردد، بدن از انسولین به صورت مؤثرتری استفاده میکند و میزان کلسترول خون هم تعدیل میشود.بسیاری از مطالعات به تعداد مرگومیر زودرس به علت عوارض ناشی از چاقی مثل دیابت و هایپرتنشن یا فشار خون بالا اشاره دارد.
اگر شما مقدار کمی از وزن خود بکاهید و فشار خون و کلسترول خون خود را کنترل کنید به قلب خود خدمت بزرگی کردهاید.
بسیاری از قرصها و رژیمها با این ادعا که وزن را به سرعت کاهش میدهد به شما پیشنهاد میشود اما هنوز بهترین رویکرد برای کاهش وزن لاغری تدریجی و پایدار برای دستیابی وزن مناسب پردوام است. با ترکیب برنامههای منظم ورزشی و رژیم غذایی کم کالری شما میتوانید در مدت شش ماه حدود ده درصد از وزن خود را کم کنید.
انجمن قلب آمریکا و مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای 150 دقیقه ورزش ملایم یا 60 تا 75 دقیقه ورزش شدید را در هفته توصیه میکنند. طبق توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها حداقل دو روز در هفته باید طوری ورزش کرد که همه گروههای عضلانی درگیر شوند. همچنین شما باید روزانه بین 500 تا 1000 کالری بیش از آنچه میخورید بسوزانید. کنترل وزن کار بسیار دشواری است به خصوص اگر بخواهید وزن هم کاهش دهید و لاغر شوید اما ادامه بدهید. پیس از چک آپ فیزیکی 5 دقیقه به تمرینات ورزشی روزمره خود اضافه کنید که میتواند شامل راه رفتن در زمان ناهار باشد.
به مرور چند دقیقه به زمان ورزش روزانه خود اضافه کنید تا به 150 دقیقه در هفته برسد. نکته مهم این است که تلاش کنید انجام ورزش به صورت یکی از برنامههای دائمی زندگی روزمره شما شود برای این منظور میتواند یار تمرینی برای خود انتخاب کنید یا به کلاسهای رقص بروید و در هر جایی که امکانش بود به جای رانندگی پیاده بروید.حتی اگر شما هرگز تلاشی برای مدیریت وزن و لاغری خود نکردهاید، تمرینات ورزشی و رژیم غذایی مناسب برای حفاظت از قلب شما بسیار مؤثر است. ممکن است با وجود اینکه شما وزن بالاتر از حد ایده آل دارید، وزنتان مناسب باشد.
در واقع بسیاری از تحقیقات نشان میدهد که افراد چاق که فعالیت بدنی و فیزیکی دارند از افراد لاغر که فعالیت فیزیکی ندارند عمر طولانیتری خواهند کرد. چاقی یک ضعف شخصی و به معنای مرگ نیست اما یک هشدار جدی است. اکنون زمان آن فرا رسیده است که این هشدار را جدی بگیرید. با تغییرات جزئی در سبک زندگی، شما میتوانید یک بار سنگین را از روی قلب خود بردارید.