عمل بسته قلب:جراحی قلب با کاهش خطر عفونت و از دست دادن خون کمتر

برای رفع مشکلات مربوط به عملکرد قلب ممکن است نیاز به عمل باشد. عمل بسته قلب نیازی به دستگاه بای‌پس قلبی ریوی ندارد و در طول عمل حفره‌های قلب باز هستند. برخی ترمیم‌ها با استفاده از عمل بسته قلب به بهترین شکل انجام می‌شوند. در برخی موارد، عمل بسته قلب اولین مرحله برای بهبود مشکلی است که نیازمند جراحی چند مرحله‌ای است. جراحی بسته قلب از طریق ورود به قفسه سینه از جلو (استرنوتومی) یا از کنار و از بین مهره‌ها(توراکوتومی) صورت می‌گیرد. انواع بسیاری از عمل‌های بسته قلب بیشتر از اینکه به حفره‌های قلب مربوط شوند، با شریان‌های اصلی سروکار دارند که خون را به قلب مبادله می‌کنند.

برخی از عمل‌های بسته قلب بیشتر از اینکه درمانی باشند، تسکینی (یا موقت) هستند، به این معنی که این عمل‌ها به مشکلات مشخصی می‌پردازند که بر اثر نارسایی قلبی ایجاد شده‌اند و خود مشکل را درمان نمی‌کنند. جراحی تسکینی معمولا روی کودکانی انجام می‌شود که نارسایی قلبی داشته و نیازمند جراحی چند مرحله‌ای هستند. این عمل‌ها تحت بیهوشی عمومی (لینک به مقاله مشاوره بیهوشی) صورت می‌گیرند. در این عمل، نارسایی قلبی بدون نیاز به استفاده از بای‌پس قلبی ریوی بهبود یافته و زمان بستری و بازیابی آن هم کوتاه‌تر است.

انواع عمل بسته قلب

انواع مختلف عمل بسته قلب:

• مجرای شریانی باز- پی‌دی‌ای مربوط به مسیر بازی است که جریان خون بین آئورت و شریان ریوی را برقرار می‌کند.
• کوآرکتاسیون آئورت- به تنگی دیواره آئورت گفته می‌شود. این مشکل ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشد و یا در دوران کودکی ظاهر شود.

بلالوک-تسینگ شنت- عمل بی‌تی شنت برای افزایش جریان خون به ریه‌ها صورت می‌گیرد. لوله‌ای گورتکس با باز کردن قفسه سینه از طریق روش توراکوتومی چپ یا راست، قرار داده می‌شود.

عمل جراحی بسته قلب برای چه کسانی مناسب است؟

در کودکانی که با نارسایی قلبی متولد شده‌اند، می‌توان جراحی بسته قلب انجام داد. دو شیوه متفاوت در این نوع جراحی وجود دارد؛ جراحی تسکینی و جراحی ترمیمی. جراجی تسکینی تنها با هدف رفع علائم بیماری یا مشکلاتی مرتبط با نارسایی قلبی اصلی انجام می‌شود. در حالی که در جراحی ترمیمی، مشکل اصلی که عامل تمامی مشکلات دیگر است بهبود می‌یابد. متخصص قلب تصمیم می‌گیرد که برای بیماری باید عمل بسته قلب صورت گیرد یا جراحی تسکینی. قبل از انتخاب نوع جراحی، پزشک ارزیابی‌های دقیقی انجام می‌دهد. عمق قلب باز بیشتر در بزرگسالان و عمل بسته قلب بیشتر در کودکان استفاده می‌شود. هر دو نقش خاصی روی بهبود بیماری‌های قلبی دارند.

تفاوت روش عمل قلب بسته و باز: نحوه انجام و مزایا

تفاوت چندانی بین شیوه انجام عمل قلب باز(لینک به مقاله عمل قلب باز) و عمل بسته قلب وجود ندارد. تنها مزیتی که عمل بسته قلب به نسبت عمل باز دارد این است که عمل بسته نیازی به دستگاه بای‌پس قلبی ریوی ندارد. در نتیجه زمان بستری شدن در بیمارستان کوتاه‌تر و دوره بازیابی هم بسیار سریع‌تر صورت می‌گیرد.

بیشتر عمل‌های بسته قلب به رگ‌های خونی اصلی که مستقیما به قلب وصل هستند همچون آئورت(لینک به مقاله دریچه آئورت) یا سرخرگ ریوی می‌پردازند.

اغلب عمل‌های بسته قلب با برشی جراحی توراکوتومی (از پهلو و بین مهره‌ها) صورت می‌گیرد، البته برخی‌ هم با برش از جلو (برش استرنوتومی) انجام می‌شوند. در برش توراکوتومی مسیر ورود از بین مهره‌ها به درون قفسه سینه‌ خواهد بود. در طول این مهره‌ها عصب‌ها و ماهیچه‌های زیادی قرار دارند، در نتیجه این برش می‌تواند باعث تحریک عصب‌ها و ایجاد درد شود. به همین دلیل برش توراکوتومی دردناک‌تر از برش استرنوتومی است. با این حال بیشتر نوزادان پس از عمل توراکوتومی با تجویز مسکن‌های ایبوپروفن و تیلنول از بیمارستان ترخیص می‌شود.

نمونه‌هایی از عمل بسته قلب شامل ترمیم کوآرکتاسیون آئورت، واسکولار رینگ، لیگاسیون یا بستن مجرای شریانی باز و بهبود برخی مشکلات شریان‌های ریوی می‌شود.

اگر سوالی در مورد جراحی بسته قلب دارید در این قسمت کلیک کنید.

مراقبت های بعد از عمل قلب بسته

در کل، مشکلاتی که بدون استفاده از بای‌پس قلبی ریوی قابل بهبود هستند ممکن است زمان بستری کوتاه‌تر و بازیابی سریع‌تری داشته باشند. مدت زمان لازم برای بازیابی تا اندازه‌ای به شدت عوارض جانبی احتمالی بستگی دارد و بخشی از آن هم به سلامت بیمار قبل از جراحی بستگی دارد. ممکن است دوره بازیابی به شش تا هشت هفته هم برسد. تغذیه هم جنبه‌ای اساسی در دوره بازیابی است.

پس از جراحی، بعد از یک یا دو روز، بیشتر نوزادان می‌‌توانند تغذیه‌شان را داشته باشند. اما حتی وقتی هم که نوزاد با شیر یا فرمول تغذیه، تغذیه نمی‌شود، مواد غذایی به صورت تزریق وریدی تامین خواهد شد. در شرایط محدودتر، تزریق وریدی سرم شامل قند-آب هم کفایت می‌کند.  در دیگر مواقع تغذیه با سرم می‌تواند جایگزین تمامی قند، پروتئین، و چربی‌هایی شود که بیمار نیاز دارد. به این وضعیت پیچیده از تغذیه درون وریدی تی‌پی‌ان(تغذیه کامل وریدی) می‌گویند.

برخی کودکان مدتی طول می‌کشد تا پس از جراحی بهبود یابند و بتوانند از طریق دهان تغذیه شوند. این مساله تا حدی به تغذیه قبل از عمل کودک بستگی دارد و همچنین به اینکه آیا مشکلی پزشکی دارد که روی توانایی و کارکرد شکمش تاثیر بگذارد یا نه. دور از انتظار نیست که برخی از کودکان حتی کودکانی که قبل از جراحی تغذیه‌ای عادی داشته‌اند، دچار مشکل شوند. ممکن است به مکمل‌هایی در تغذیه‌شان نیاز پیدا کنند. تغذیه در روند بهبودی بسیار اساسی و مهم است. گاهی پزشک لوله‌هایی به نام لوله تغذیه را از طریق دهان یا بینی وارد شکم می‌کند تا مطمئن شود بدن کودک کالری کافی جهت بهبودی را دریافت می‌کند. اغلب کودکان ترخیص می‌شوند و در خانه باید داروهایشان را مصرف کنند. داروهایی شامل قرص‌های دیورتیک(ادرارآور) و گاهی هم برخی داروهای قلب تجویز می‌شوند. با دنبال کردن دستورالعمل‌های جراح و متخصص قلب دوز این داروها تنظیم خواهد شد. بیشتر بیماران 10 تا 14 روز پس از ترخیص شدن، معاینه می‌شوند. پزشکان پس از ترخیص، دستورالعمل‌هایی را در مورد داروهای کودک و مراقبت‌های پس از عمل به شما ارائه خواهند داد. آن‌ها به شما می‌گویند که چگونه زخم‌هارا بررسی کنید و چه مراقبت‌هایی انجام دهید.

هنگام بازگشت کودک به خانه باید هشیار باشید. افراد بیمار چند روز اول را نباید ملاقاتی داشته باشند. شستن مرتب و تمیز دست‌ها به ویژه قبل از بررسی زخم‌ها ضروری است. تا چند هفته اول زخم‌ها باید تمیز و خشک نگه‌‌‌ داشته شوند. پزشکان معمولا توصیه می‌کنند که تا شش الی هشت هفته پس از جراحی از واکسیناسیون خودداری شود. نهایتا همچون هرگونه زخم پس از جراحی، داشتن دوره‌ای استراحت یک بهبودی خوب را تضمین می‌کند. مدتی هم جهت کمک به روند بهبودی، باید میزان فعالیت‌هایتان‌ را محدود کنید.

سوالات متداول