آنژین صدری از علائم بیماری قلبی است که نشان میدهد به ماهیچه قلب به اندازه کافی اکسیژن نمیرسد. افراد، آنژین صدری را تنگی و فشار بر سینه توصیف میکنند که دردش به سمت دستها، کمر، گردن و فک کشیده میشود و در برخی مواقع با احساس سوء هاضمه و در برخی موارد با تنگی نفس همراه است (معمولاً در افرادی که دیابت دارند شایع است). آنژین صدری انواع متفاوتی دارد. درمان معمولاً شامل دارو و اصلاح سبک زندگی است.
اگر شما برای اولین مرتبه درد یا آنژین صدری را در قسه سینه خود احساس کردید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آنژین صدری چیست؟
آنژین صدری نوعی درد و احساس ناراحتی در قفسه سینه است که در زمانی که به قلب اکسیژن کافی برای انجام وظایفش نمیرسد اتفاق می افتد. آنژین صدری معمولاً به شکل درد یا فشار در وسط قفسه سینه توصیف میشود به طوری که درد آن به سمت دستها، گردن یا فک کشیده میشود. در برخی موارد درد با تنگی نفس، تعریق و حالت تهوع همراه است.
آنژین صدری انواع متنوعی دارد؛ شایعترین نوع آن آنژین صدری پایدار و آنژین صدری ناپایدار است.
آنژین صدری پایدار
این نوع آنژین صدری شایعترین نوع این بیماری است که در آن قلب سختتر از حالت معمول خود کار میکند و معمولاً با فعالیتهای فیزیکی نظیر راه رفتن و بالا رفتن از پلهها تشدید میشود. آنژین صدری پایدار با احساس نگرانی و ناراحتی نیز تشدید میشود. این حالت معمولاً در صورت استراحت یا مصرف داروهایی مثل نیتروگلسیرین پس از چند دقیقه از بین میرود. آنژین صدری معمولاً باعث آسیب به قلب نمیشوند.
آنژین صدری ناپایدار
این نوع آنژین صدری معمولاً به صورت ناگهانی همراه یا بدون فعالیتهای فیزیکی اتفاق می افتد. این نوع از بیماری معمولاً مکرراً تکرار شده و بیش از زمان معمول به طول میانجامد. استراحت و مصرف دارو هم باعث بهبودی آن نمیشود.
آنژین صدری ناپایدار معمولاً به دلیل تجمع پلاکت در رگهای کورونری و شکستن پلاکها در آن به وجود میآید.
وقتی آنژین صدری ناپایدار اتفاق می افتد، با شکستن پلاکتها لخته خون به وجود میآید که باعث گرفتن رگ و کاهش جریان خون میشود.
آنژین صدری ناپایدار یک وضعیت پزشکی فوری است که احتمال خطر حمله قلبی را به شدت افزایش میدهد.
اگر شما دچار آنژین صدری برای مرتبه اول یا دفعات مکرر شدید خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید.
دلایل
آنژین صدری معمولاً به دلیل بیماریهای عروق کورونری به وجود میآید. بیماریهای قلبی دیگر نظیر فیبریلاسیون دهلیزی، کاردیومایوپاتی، نارسایی قلبی، بیماریهای دریچههای قلب و فشار خون ریوی هم میتوانند باعث آنژین صدری شوند.
مواد مخدر نظیر کوکائین میتواند باعث اسپاسم عروق قلب و مسدود شدن آنها شود. این انسداد باعث کاهش جریان خون به سمت قلب شده و منجر به آنژین صدری میشود.
علائم
بیماران درد ناشی از آنژین صدری را دردی مبهم، همراه با فشار و تنگی قفسه سینه توصیف میکنند. این درد از وسط قفسه سینه آغاز شده و به سمت دستها، گردن و فک کشیده میشود. تنگی نفس، تعریق و سرگیجه هم همراه با آنژین صدری احساس میشود.
خانمها آنژین صدری را به طور متفاوتی تجربه میکنند. برای مثال احساس خستگی شدید یا به سختی خوابیدن و از خواب پریدنهای مکرر در شب به دلیل درد آزاردهنده شدید در قفسه سینه از نشانههای آن است. خانمها همچنین درد آنژین صدری را همراه با سوء هاضمه یا سوزش بالای شکم یا سینه توصیف میکنند. به علاوه خانمها حالت عصبی یا نگرانیهای بی دلیل را همراه با درد آنژین صدری گزارش دادهاند.
تشخیص
پزشک از شما میخواهد که علائم بیماری و سابقه کامل سلامت خود را برای او شرح داده و معاینات فیزیکی و آزمایش خون از شما میگیرد. اگر مشکوک به ابتلا به آنژین صدری شما باید یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهید:
- الکتروکاردیوگرام (ECG): برای شناسایی مشکلات ریتمی قلب یا علائم حمله قلبی
- تست تردمیل: برای اندازه گیری میزان سلامت عملکرد قلب زمانی که قلب بیش از حالت عادی (در طول تمرین) کار میکند. به این آزمایش تست استرس هم گفته میشود.
- اسکن پرفیوژن هستهای: برای شناسایی مناطقی از قلب که خون کمتری دریافت میکنند
- اکوکاردیوگرام: برای مشخص کردن میزان پمپاژ خون به وسیله قلب. این آزمایش ممکن است در زمان انجام تمرینات ورزشی یا بعد از مصرف داروهایی برای تحریک قلب انجام میشود.
- آنژیوگرافی کورونری CT: برای شناسایی رگهای مسدود در قلب
- کاتتریزاسیون قلبی: برای شناسایی شریانهای مسدود شده یا محدود شده
درمان
هدف اصلی درمان آنژین صدری کاهش سریع درد و پیشگیری از تکرار آن در حالت ایده¬آل است.
اسپری نیتروگلسیرین یک درمان سریع برای آنژین صدری است. این اسپری باعث باز شدن عروق و کاهش حجم کاری قلب و نهایتاً بهبود جریان خون و اکسیژن رسانی به قلب میشود. در مورد اسپری نیتروگلسیرین با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید. آنها به شما می گویند آیا استفاده از اسپری برای شما مناسب است و همچنین به شما در مورد استفاده صحیح اسپری آموزشهای لازم را ارائه میدهند.
اگر شما دچار آنژین صدری شدید کارهای زیر را انجام دهید
در زمان وقوع اولین علانت ناراحتی خیلی سریع فعالیتهای خود را متوقف کرده و استراحت کنید
اگر با استراحت درد کاهش نیافت از اسپری نیتروگلسیرین استفاده کنید
اگر در مدت پنج دقیقه درد آرام نشد دومین بار از اسپری نیتروگلسیرین استفاده کنید
اگر در مدت پنج دقیقه درد آرام نشد با 115 تماس بگیرید و برای سومین بار از اسپری نیتروگلسیرین استفاده کنید
بسیار مهم است که هر گونه تغییر در علائم را به کاردیولوژیست یا پزشک خانواده خود اطلاع دهید.
درمان آنژین صدری معمولاً نیاز به تغییر سبک زندگی و مصرف دارو تا پایان عمر دارد. در برخی موارد انجام عمل جراحی قلب ضروری است. بهترین روش ترکیبی درمان مطابق با شرایط هر فرد مشخص میشود.
داروها
داروهای زیادی برای کنترل آنژین صدری وجود دارد. پزشک معالج ترکیبات دارویی متناسب را تجویز میکند تا:
- حجم کاری قلب را کاهش دهد
- به شریان های خونی کمک کند که استراحت کنند
- کلسترول را کاهش دهد
- از تشکیل شدن لختههای خونی پیشگیری کند
- شما باید داروهای تجویز شده را تا پایان عمر مصرف کنید
عمل قلب
برخی مواقع کاتتریزاسیون قلبی برای نشان دادن نقاط مسدود شده نیاز است. اطلاعات حاصله برای تشخیص این موضوع که آیا داروهای تجویز شده برای درمان کافی است یا به آنژیوگرافی (پرتونگاری زیرپوستی رگهای کورونری – PCI) نیز نیاز هست به کار برده میشود. همراه با آنژیوگرافی یک بالون کوچک برای باز کردن رگها وارد شریان میشود و یک اِستنت برای باز نگه داشتن آن به داخل رگ وارد میشود. اِستنت یک لوله توری است که رگ را باز نگه میدارد. برخی مواقع جراحی بایپاس عروق کورونری برای اضافه کردن رگهای جدید به عنوان بایپاس و دورزدن رگ مسدود ضروری است.
تغییرات سبک زندگی
برای مدیریت آنژین صدری و بیماریهای کورونری قلب بسیار مهم است که:
- کشیدن سیگار ترک شود چون دود سیگار باعث تنگ شدن رگها میشود. وسایل کمکی برای ترک سیگار برای اشخاصی که این کار برای آنها بسیار مشکل است وجود دارد
- کلسترول خون چک شود و کلسترول در حد نرمال کنترل شود. با کاهش کلسترول از تجمع پلاکتهای خون در رگ جلوگیری شده یا کاهش مییابد.
- رژیم غذایی سالم با چربیهای اشباع، کلسترول و نمک کم رعایت شود.
- تمرینات منظم ورزشی انجام شود
- وزن در حد سالم نگه داشته شود. در صورت چاقی یا اضافه وزن باید وزن کاهش یابد تا قلب متحمل فشار اضافه نشود. تمرینات ورزشی منظم به کنترل وزن و کاهش خطرات احتمالی ناشی از بیماریهای عروق کورونری مثل فشار خون بالا کمک میکند.
- اگر دیابت دارید بسیار مهم است که میزان قند خون در حد سالم نگه داشته شود.
- اگر دچار فشار خون بالا هستید به صورت منظم آن را چک کرده و در حد نرمال نگه دارید